Жогорку Кеңештин Конституциялык мыйзамдар, мамлекеттик түзүлүш, сот-укуктук маселелер жана регламент боюнча комитетинин жыйынында депутаттар Акыйкатчынын «2024-жылдагы адам жана жаран укуктарынын жана эркиндиктеринин абалы жөнүндө» баяндамасын угушту.
Акыйкатчы Жамиля Жаманбаеванын айтымында, 2024-жылы 9 миң 283 кайрылуу келип түшкөн, арыздардын 58,9 пайызы арыз ээлеринин пайдасына чечилген. Ал эми 16 пайызында мыйзам бузуулар тастыкталган эмес, 12 пайызында мыйзам бузуулар тастыкталган, бирок арыздануучулардын мөөнөтүнөн мурда соттук териштирүүгө болгон укуктарын калыбына келтирүү мүмкүн болгон эмес.
Акыйкатчы өткөн жылга салыштырмалуу калыбына келтирилген бузулган укуктардын үлүшү үч эсеге көбөйгөнүн белгиледи.
Кыргызстандыктар Акыйкатчы институтуна кайрылганда эмнеге нааразы болушту:
44 пайызы — сот органдары жөнүндө;
20,1 пайызы — укук коргоо органдарына;
5,9 пайыз — жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдары жөнүндө;
4,9 пайыз — Эмгек, социалдык коргоо жана миграция министрлиги жөнүндө;
3,7 пайыз — Санариптик өнүктүрүү жана инновациялык технологиялар министрлиги жөнүндө;
3,2 пайызы — саламаттыкты сактоо мекемелерине;
18,2 пайызы — башка мамлекеттик органдар жөнүндө.
«Акыйкатчы даттанууларды кабыл алгандан кийин кабыл алган чечимдеринде же аракеттеринде адам укуктарынын жана эркиндигинин бузулушу аныкталган мамлекеттик органдарга, муниципалдык органдарга, уюмдарга, кызмат адамдарына жооп берүү актыларын жөнөтөт. 2024-жылы 140 жооп актысы жөнөтүлүп, анын ичинен 130у аткарылган, 10у аткарылган эмес: Жогорку Сот жана Ички иштер министрлиги — 4. 1, прокуратурага — 2, Саламаттыкты сактоо министрлигине — 1, Өзгөчө кырдаалдар министрлигине — 1, Ош мэриясына — 1», — деди Акыйкатчы.
Анын айтымында, жооп берүү актыларынын саны 2023-жылга салыштырмалуу үч эсеге көбөйгөн.
Акыйкатчы билдиргендей, 2023-жылдын отчетунан кийин Жогорку Кеңештин токтому менен 65 сунуш берилип, алар аткаруу үчүн мамлекеттик органдарга өткөрүлүп берилди. Анын ичинен 42 сунуш аткарылды, дагы 2 сунуш аткарылууда, 15и аткарыла элек, калган 6 сунуш боюнча мамлекеттик органдар тарабынан аткарылышы боюнча маалымат берилген эмес.
Жамиля Жаманбаеванын айтымында, институт түзүлгөндөн бери биринчи жолу акыйкатчынын сунуштарынын аткарылышы 68 пайызга жетти.
